Appartementen winnen aan populariteit onder woningzoekenden
Rijtjeshuizen zijn in Nederland, en ook in Overijssel, het meest voorkomende woningtype. In veel andere Europese landen is dat anders: daar bepalen appartementen het straatbeeld. Toch is de populariteit van rijtjeshuizen in Nederland niet vanzelfsprekend. Waar woningzoekenden lange tijd de voorkeur gaven aan een eengezinswoning (dit zijn woningen die bedoeld zijn voor één huishouden: rijtjeshuizen, twee-onder-een-kap en vrijstaande woningen) , wint het appartement nu aan populariteit. Dat komt doordat er nu veel starters en ouderen actief op zoek zijn naar een woning. Dat blijkt uit WoonOnderzoek 2024, dat de woonsituatie en woonwensen van Nederlandse huishoudens in kaart brengt.
Nederland: het land van rijtjeshuizen?
Nederland telt relatief weinig appartementen. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek bestaat 42% van de woningvoorraad in Nederland uit rijtjeswoningen (tussen- en hoekwoningen). Daarnaast is 21% van de woningen een twee-onder-één-kap- of een vrijstaand huis. Appartementen maken 37% van de woningvoorraad uit. In 2023 woonde slechts 18% van de inwoners van Nederland in een appartement. Dat is flink lager dan het gemiddelde in de Europese Unie: 48%. Alleen in Ierland is dit nog minder dan in Nederland (10%, zie voor meer informatie woonstatistieken van Eurostat).
Tot nu toe sloot de samenstelling van de woningvoorraad in Nederland redelijk goed aan bij de wensen van woningzoekers. In het WoonOnderzoek gaf het merendeel van de woningzoekenden consequent aan om in een eengezinswoning te willen wonen. In Overijssel ligt het aandeel eengezinswoningen nog hoger dan in de rest van Nederland, en ook de voorkeur daarvoor bleek daar sterker aanwezig.
Toch zien we daarin de laatste tijd verandering. Het aandeel appartementen in de woningvoorraad neemt langzaam toe: van 34% in 2012 tot 37% in 2025 landelijk, van 24% tot 26% in Overijssel. Deze ontwikkeling hangt vermoedelijk samen met het woonbeleid dat sterk inzet op binnenstedelijk bouwen en betaalbare woningen. Bovendien is bouwgrond schaars in de grote steden, waar veel woningzoekers willen wonen. Tegelijkertijd toont het WoonOnderzoek aan dat appartementen ook daadwerkelijk populairder worden onder woningzoekenden.
Woononderzoek: appartementen meer gewild
Het aantal huishoudens dat actief op zoek is naar een woning is de afgelopen jaren flink gegroeid. Vooral de belangstelling voor appartementen is sterk toegenomen. In 2024 gaf in Nederland 49% van de woningzoekenden aan een appartement te willen. Ongeveer evenveel (51%) had liever een eengezinswoning. In eerdere Woononderzoeken wonnen eengezinswoningen nog flink van appartementen.
Ook in Overijssel zien we deze verschuiving. Hoewel de meeste woningzoekenden nog steeds een eengezinswoning willen, is die meerderheid kleiner geworden. Vooral huurappartementen zijn meer gewild, terwijl de interesse in koophuizen juist afneemt.
| 2012 | 2015 | 2018 | 2021 | 2024 | ||
| Nederland | Eensgezinswoning | 56% | 57% | 56% | 59% | 51% |
| Appartement | 44% | 43% | 44% | 41% | 49% | |
| Provincie Overijssel |
Eensgezinswoning | 69% | 68% | 66% | 69% | 58% |
| Appartement | 31% | 32% | 34% | 31% | 42% |
Bron: WoonOnderzoek
Waarom kiezen steeds meer mensen voor een appartement?
Er zijn meerdere redenen voor deze trend. Ten eerste zijn er nu historisch gezien veel starters op zoek naar een woning. Tussen 2012 en 2024 is het aantal woningzoekende (semi)-starters in Nederland bijna verdubbeld, in Overijssel meer dan verdubbeld. Starters hebben vaker de voorkeur voor appartementen dan andere woningzoekenden. Door hoge huizenprijzen en lange wachttijden lijkt het erop dat veel potentiële starters de afgelopen jaren hun verhuiswensen niet goed konden realiseren. Zij blijven actief zoeken naar een woning.
| 2012 | 2015 | 2018 | 2021 | 2024 | ||
| Provincie Overijssel |
(Semi-)Starter | 100 | 121 | 130 | 148 | 235 |
| Doorstromer | 100 | 92 | 106 | 123 | 121 | |
| Nederland | (Semi-)Starter | 100 | 116 | 122 | 141 | 181 |
| Doorstromer | 100 | 115 | 133 | 153 | 152 |
Bron: WoonOnderzoek
Ten tweede zien we dat ook mensen die al een woning hebben, maar willen verhuizen – de zogenaamde doorstromers – steeds vaker kiezen voor een appartement. Dat komt mede doordat steeds meer ouderen op zoek zijn naar een woning - een groep die vaak een voorkeur heeft voor appartementen. Tussen 2012 en 2024 is het aantal woningzoekende 65-plushuishoudens in Overijssel meer dan verdubbeld.
| Nederland | Provincie Overijssel |
|
| Eenpersoonshuishouden 34 jaar en jonger |
103% | 194% |
| Eenpersoonshuishouden 35-64 jaar |
68% | 47% |
| Eenhpersoonshuishouden 65 jaar en ouder |
134% | 81% |
| Paar 34 jaar en jonger | 49% | 2% |
| Paar 35-64 jaar | 9% | -24% |
| Paar 65 jaar en ouder | 147% | 135% |
| Gezin met kinderen | 19% | -22% |
| Eenoudergezin | 46% | 208% |
Bron WoonOnderzoek
Woningzoekenden weerspiegeling van de samenleving
Het is niet heel verrassend dat de samenstelling van de woningzoekenden is veranderd: deze weerspiegelt de veranderingen van de bevolking. Inwoners zijn de afgelopen jaren ouder geworden en wonen in kleinere huishoudens. In Overijssel was in 2012 nog 31% van alle huishoudens een gezin met kinderen. In 2025 is dat gedaald naar 27%. In dezelfde tijd is het aandeel eenpersoonshuishoudens gestegen van 33% naar 37%.
Het profiel van woningzoekenden is de laatste jaren dus duidelijk veranderd. Terwijl het aantal woningzoekende gezinnen met kinderen weinig is veranderd tussen 2012 en 2024, is het aantal woningzoekende starters en ouderen juist flink toegenomen. En juist deze groepen hebben vaker interesse in een appartement.